Alimenty ojca pozamałżeńskiego na dziecko i jego matkę
Obowiązek alimentacyjny ojca powstający przed urodzeniem dziecka.
Matka może żądać alimentów od ojca jeszcze nienarodzonego dziecka, wystarczy iż ojcostwo jest uwiarygodnione (np. kilkuletni konkubinat przed zajściem w ciążę). Rozwiązanie takie wynika z braku możliwości definitywnego ustalenia ojcostwa przed narodzinami dziecka.
Ojciec musi wyłożyć z góry odpowiednią sumę potrzebną na pokrycie wszystkich kosztów utrzymania kobiety przez 3 miesiące w okresie porodu oraz kosztów utrzymania dziecka przez pierwsze 3 miesiące po narodzinach.
Termin i sposób zapłaty określa sąd. Co do zasady zapłata powinna nastąpić przed urodzeniem dziecka.
Obowiązek alimentacyjny ojca powstający po urodzeniu dziecka.
Aby ojciec musiał wypłacić odpowiednie alimenty, muszą spełnić się 3 warunki:
matka musi wystąpić z żądaniem zapłaty alimentów; dziecko musi się urodzić, nawet nieżywe; musi zostać potwierdzone ojcostwo.
Najczęstszą sytuacją, w której kobieta decyduje się na żądanie pomocy finansowej ze strony ojca dziecka jest osobne zamieszkiwanie oraz brak zainteresowania finansową kwestią wychowania dziecka ze strony mężczyzny.
Matka pozamałżeńskiego dziecka może domagać się sfinansowania:
wydatków związanych z ciążą, porodem i pielęgnacją małego dziecka (koszty opieki medycznej, lekarstw, odżywek, koszty mieszkania); wydatków związanych z tzw. wyprawką dla dziecka (łóżeczko, wózek, pościel, pieluszki, butelki, ubranka itp.).
Ojciec musi pokryć koszty trzymiesięcznego utrzymania matki dziecka w okresie porodu. Przeważnie są to koszty właściwego odżywiania ciężarnej kobiety, a także koszty zapewnienia mieszkania. Obowiązek ten, z ważnych powodów, może zostać przedłużony na okres dłuższy niż 3 miesiące (nie ma ograniczenia czasowego - ojciec może być zobowiązany do świadczenia na rzecz swojego dziecka i jego matki nawet przez wiele lat). Do ważnych powodów można zaliczyć m.in. brak możliwości podjęcia pracy w wyniku złego stanu zdrowia spowodowanego powikłaniami poporodowymi matki, chorobę dziecka, skorzystanie z bezpłatnego urlopu w celu opieki nad dzieckiem.
Mężczyzna musi także sfinansować nadzwyczajne wydatki związane z ciążą oraz porodem. Najczęściej są to koszty usług medycznych (poddanie się kosztownej terapii w celu ratowania zdrowia lub życia nienarodzonego jeszcze dziecka, koszty długiego przebywania w szpitalu np. przy zagrożeniu ciąży, koszty przebywania w placówce medycznej związane z powikłaniami przy porodzie).
Ojciec dziecka musi pokryć straty matki wynikłe z faktu zajścia w ciążę lub utracone z tego tytułu zarobki (np. przedłużenie się płatnej nauki, utrata pracy).
W przeciwieństwie do świadczenia ojca przed urodzeniem się dziecka w tym przypadku mężczyzna ponosi wyżej wymienione koszty w całości lub w części. Wszystko zależy od sytuacji materialnej obojga rodziców.
Jeżeli matka jest młoda, nie posiada wykształcenia ani zawodu, a co za tym idzie nie może znaleźć pracy, nie ma gdzie mieszkać (np. przebywa w domu samotnej matki), a ojciec dziecka posiada pracę i mieszkanie to zobowiązany jest do pokrycia wszystkich wynikłych wydatków.
Jednakże przy ustabilizowanej sytuacji bytowej obojga rodziców ponoszą oni wydatki w częściach - proporcjonalnie do swojej sytuacji materialnej i osobistej (zdarzyć się może, iż ojciec jest małżonkiem innej kobiety, także z nią posiada dzieci, a co za tym idzie obowiązki finansowe).
Roszczenia matki przedawniają się z upływem 3 lat od dnia porodu.
Jeżeli ojcostwo mężczyzny, który nie jest mężem matki, nie zostało ustalone, zarówno dziecko, jak i matka mogą dochodzić roszczeń majątkowych związanych z ojcostwem tylko jednocześnie z dochodzeniem ustalenia ojcostwa.
mgr prawa Małgorzata Grigorjew
